جهت نصب لوله و اتصالات پی وی سی دو روش اصلی وجود دارد. روش اتصال با چسب و روش اتصال اورینگی که در ادامه به تشریح آنها پرداخته می شود.

۱- روش اتصال با چسب

در این روش برای نصب لوله و اتصالات پی وی سی از چسب پی وی سی که در دمای بین ۴ تا ۴۷ درجه سانتیگراد نگهداری شده است استفاده می شود. این چسب نبایستی ظاهری گلوله گلوله، سفت و یا منجمد شده داشته باشد. مراحل انجام کار به صورت زیر می باشد.

نصب لوله و اتصالات پی وی سی

۱-۱ لوله را عمود بر محور برش زده و پلیسه های ایجاد شده را با چاقو یا سوهان تمیز می نماییم.

۲-۱ سطح خارجی لوله را به اندازه مناسب علامت گذاری کنید.

۳-۱ سطح خارجی لوله و داخل مادگی اتصال را با پارچه تمیز نموده تا عاری از هرگونه آلودگی روغن یا رطوبت باشد. آلودگی سرعت چسبیدن را کاهش داده و یا مانع از چسبندگی مناسب می شود.

۴-۱ سطح خارجی لوله و داخلی اتصال را با لایه نازکی از چسب پوشش دهید

۵-۱ قبل از خشک شدن چسب لوله را با حرکت چرخشی ربع دایره تا انتهای مادگی اتصال وارد نمایید. برای جلوگیری از برگشت لوله از داخل مادگی  ۱۵ تا ۳۰ ثانیه زمان لازم است

۶-۱ پس از نصب چسب اضافی را از محل اتصال با پارچه تمیز نمایید. زمان کافی جهت ایجاد پیوند محکم بین لوله و اتصال ۱۰ تا ۱۵ دقیقه می باشد.

تست آب بندی ارتفاع سه متر پس از ۲۴ ساعت صورت می گیرد.

۲- روش اتصال با اورینگ یا پوش فیت

نصب لوله و اتصالات پی وی سی

استفاده از روش اتصال اورینگی سال هاست در خارج کشور رایج شده است. سهولت در اجرا بدون نیاز به ابزار و تجهیزات خاص و سرعت بالای اجرا نسبت به سایر لوله ها از مزیتهای مهم این روش می باشد. انعطاف پذیری بالا در شبکه و حذف مشکلات ناشی از انبساط و انقباض از دیگر ویژگی های این روش اتصال می باشد.

اتصال پوش فیت یا اورینگی با عنوان ” اتصالات با استفاده از لاستیک آب بند مخصوص ” یکی دیگر از روش های نصب لوله و اتصالات پی وی سی شناخته می شود. در این نوع اتصالات، مقطع حلقه لاستیکی به نوعی طراحی گردیده هست که دو سر لوله به راحتی داخل یکدیگر قرار می گیرند ولی بیرون آوردن آنها از یکدیگر به سختی انجام می شود و در اکثر لوله ها، خصوصا قطرهای بزرگ بیرون آوردن بدون استفاده از ماشین آلات مخصوص و نیروی انسانی، ممکن نیست.

نکات عمومی قبل از اتصال اورینگی

  • اورینگ ها انواع مختلفی دارند و هر نوع اورینگ برای کاربردهای خاصی به کار گرفته می شود، فقط از اورینگ های ارائه شده یا توصیه شده توسط تولید کننده لوله یا مشاور طرح با توجه به استاندارد کاربرد مورد نظر استفاده نمایید.
  • استاندارد مورد استفاده برای اورینگ ها به شماره EN 681 و در چهر بخش به شرح زیر است که برای لوله های U-PVC عمدتا از بخش های 1 و 2 استفاده می شود. ترجمه بخش 1 این استاندارد به صورت استاندارد ملی لوله یو پی وی سی به شماره 17491-  تدوین شده است.
  • بخش اصلی اورینگ ها که برای آب بندی کامل اتصال استفاده می شود یا از جنس لاستیک شامل ( NBR-SBR-EPDM ) و یا از جنس ترموپلاستیک است. در برخی از انواع اورینگ ها، از نگهدارنده سخت عمدتا از جنس ( PP ) نیز استفاده شده که نقش تثبیت اورینگ در اتصال را دارد و از حرکت آن در اتصال جلوگیری می کند.
  • اورینگ ها قابلیت نصب اتوماتیک و یا دستی را دارند.
  • واشرهای مورد استفاده در محل اتصال بعضی از لوله های پی.وی.سی، مانند واشرهای مورداستفاده در سایر لوله ها، می تواند در مقابل حمله عوامل بیولوژیک آسیب پذیر باشد. بنابراین، در زمان سفارش واشر باید توجه لازم به نوع واشرهای مورد نیاز بشود. این توجه به ویژه درمورد واشرهای مورد استفاده در لوله های آب ، به منظور جلوگیری از رشد و نمو باکتریها ضروری است. لازم است که این مواد با تایید سازنده و از نوعی باشند که محیط مناسبی برای رشد و نمو باکتریها و میکروارگانیسمها ایجاد ننمایند.
  • در صورتیکه اورینگها به صورت خارج از لوله ارائه شده اند، برای قرار دادن آنها داخل لوله، ابتدا اورینگ، شیار اورینگ لوله و قسمت مادگی آن کاملا خشک و تمیز کنید. با استفاده از یک پارچه تمیز، دهانه لوله و محل واشر را به شکلی که گرد و خاک و غبار و… باقی نماند تمیز کنید. اگر لوله آغشته به گریس یا روغن است تمیزکاری با پارچه مرطوب که حاوی حلال هایی مثل استن انجام گردد.
  • قبل از به کارگیری اورینگ ها یک یک آنها کنترل گردد تا در محل آب بندی اورینگ آسیب دیدگی مشاهده نشود. از تمیز بودن و سالم بودن لاستیک های آب بندی قبل از نصب ، اطمینان حاصل شود.
  • اورینگ را داخل محل نموده و مطمئن شوید که به خوبی در جای خود قرار گرفته است. انتهای لوله را نیز با پارچه ای تمیز کاملا پاک و روی آن را آغشته به روان کننده نمایید ( در صورتی که مواد روان کننده مناسب در دسترس نباشد، می توانید از مخلوط 70 درصد آب  و 30 درصد صابون به عنوان روان کننده استفاده کنید. ) و سپس به داخل مادگی وارد کنید. در لوله های با قطر کم و متوسط ، پس از نصب واشر مخصوص و روان کاری آن و اطمینان از هم محور بودن و تمیز بودن سطوح در تماس دو لوله ، می توانید با دست یا استفاده از گوه چوبی جهت ایجاد فشار در انتهای آزاد لوله ( قسمت کوپله لوله جدید ) لوله را داخل کوپله نمایید.
  • هرکدام از اورینگها را کنترل کرده و اطمینان یابید که بصورت یکنواخت داخل شیار شده است.
  • فراموش نکنید که برای هر سوکت فاصله ای را جهت انبساط خالی بگذارید. این فاصله در جدول زیر ارائه شده است. فاصله های پیشنهادی در این جدول برای وضعیت لوله گذاری بر روی سطح زمین پیشنهاد شده است.

 جدول – فاصله آزاد لازم برای در نظر گرفتن انبساط

نوع سوکت اورینگ

فاصله طول آزاد بین نقاط ثابت M،LF

فاصله آزاد جهت انبساط لولهmm  ، E

نوع S

LF≤4*

E≥10

نوع M

LF≤4*

E≥10

نوع L

LF≤8

E≥20

برای  dn≤ 50 mm ، LF  بایستی کمتر از 2 متر باشد و سوکت نوع M پیشنهاد شده است.

  • برای حفظ این فاصله میتوانید ابتدا لوله را تا انتها داخل مادگی کرده ، با کشیدن خط دور لوله محل آن را مشخص نموده و سپس به اندازه لازم فضای خالی را در اتصال ایجاد نمایید.
  • اورینگ را از شیار خارج نکنید. اگر اورینگها از شیار خارج شوند، آسیب می بینند.
  • باید احتیاط لازم در طراحی تکیه گاه ها و مکان آنها در نظر گرفته شود در جدول زیر نیروهای اعمالی بر لوله ها ارائه شده است.

 

قطر اسمی dn mm

 

فشار وارده بر انتها

KN/bar*

فشار شعاعی در خم ها با زوایای مختلف                   KN/bar*

°90

°45

°5/22

°25/11

63

31/0

44/0

24/0

12/0

06/0

75

44/0

62/0

34/0

17/0

09/0

90

64/0

90/0

49/0

25/0

12/0

110

95/0

34/1

73/0

37/0

19/0

125

23/1

74/1

94/0

48/0

24/0

140

54/1

18/2

18/1

60/0

30/0

160

01/2

84/2

54/1

78/0

39/0

180

54/2

60/3

95/1

99/0

50/0

200

14/3

44/4

40/2

23/1

62/0

225

98/3

62/5

04/3

55/1

78/0

250

91/4

94/6

76/3

92/1

96/0

280

16/6

71/8

71/4

40/2

21/1

315

79/7

02/11

96/5

04/3

53/1

355

90/9

00/14

58/7

86/3

94/1

400

57/12

77/17

63/9

90/4

46/2

450

90/15

49/22

71/12

21/6

12/3

500

63/19

77/27

03/15

66/7

85/3

560

63/24

83/34

85/18

61/9

83/4

630

17/31

08/44

86/23

16/12

11/6

*مقادیر جدول بر پایه هر واحد فشار داخلی لوله( بر حسب بار ) ارائه شده است.

MPa 1/0 =N/m2  105= 1بار

  • اگر در ایجاد اتصال دچار مشکل شدید، لوله ها را جدا کرده و اورینگ را کنترل کنید ، اگر اورینگ دچار مشکل است ، آن را تعویض نمایید.
  • اگر شیار لوله دچار نقص شده بود ، قسمت مادگی را ببرید ، لبه بریده شده را کونیک کرده و جهت اتصال با لوله بعدی از بوشن دارای دو سر مادگی استفاده کنید. هنگام اتصال لوله ها توجه کنید که لوله ها به طور مستقیم و در امتداد یکدیگر قرار گیرند.
  • در صورتیکه برای برقراری اتصال از دستگاه های مکانیکی استفاده شود ، دقت کنید که لوله بیش از مقدار مشخص شده داخل کوپه نشود و همچنین هنگام برقراری اتصال، اتصال لوله هایی که از قبل به هم متصل شده اند دچار آسیب نگردد. در همه موارد باید توجه شود که لوله در راستای مناسب خود قرار گیرد.
  • نصب نا صحیح لوله ویا عدم بکارگیری صحیح تجهیزات آب بندی ( واشر و …) ممکن است لوله را تحت فشار قرار داده و سبب شکستگی و ورود هوا به داخل آن و در نتیجه سبب ایجاد مشکلات جدی گردد.
  • در پایان هرروز کاری، اطمینان یابید که قسمت انتهای لوله ها بسته است تا از کثیف شدن ، ورود خاک و آشغال و حیوانات جلوگیری گردد.