آزمون کیفیت لوله و اتصالات پی وی سی

استانداردهای ملی ایران در خصوص تولید لوله و اتصالات پی وی سی به قرار زیر می باشند.

  • ISIRI 9117: پلاستیکها – لوله‌های پی وی سی – مورد مصرف در آبرسانی
  • ISIRI 9118: پلاستیکها – لوله‌های پی وی سی – مورد مصرف در تخلیه فاضلاب زیرزمینی بدون فشار
  • ISIRI 9119: پلاستیکها – لوله‌های پی وی سی- مورد مصرف در تخلیه فاضلاب ساختمان – ویژگی‌ها و روش‌های آزمون
  • ISIRI 7671: پلاستیکها – لوله‌های گرمانرم – اندازه‌گیری برگشت طولی – روش آزمون استاندارد ایزو 9001
  • ISIRI 7668: پلاستیکها – لوله و اتصالات پلی وینیل کلرید سخت – چگالی – ویژگی‌ها
  • ISIRI 2412: روش اندازه گیری ابعاد لوله های پلاستیکی
  • ISIRI 2414: پلاستیکها – لوله و اتصالات گرم نرم- تعیین دمای نرمی ویکات – روش آزمون

 

​استانداردهای BSI

  • BSI 3505: لوله های پی وی سی برای استفاده در تأسیسات آب سرد
  • BSI 3506: لوله های پی وی سی برای استفاده در تأسیسات صنعتی
  • BSI 3867: قطر خارجی و فشار اسمی لوله های پلاستیکی
  • BSI 4346: اتصالات و متعلقات برای استفاده در لوله های UPVC تحت فشار
  • BSI 2494: لاستیک آب‌بند برای لوله‌های آبرسانی، زهکشی و فاضلابی
  • BSI 4660: مشخصات لوله ها و متعلقات پی وی سی برای لوله های زهکش
  • BSI 5481: مشخصات لوله ها و متعلقات پی وی سی برای لوله های فاضلابی ثقلی

 

استانداردهای ISO

  • ISO 161-1 قطر اسمی و فشار اسمی لوله های ترمو پلاستیک
  • ISO 3606: رواداریهای قطر خارجی و ضخامت لوله های پی وی سی سخت
  • ISO 264: طول نصب متعلقات لوله های پی وی سی سخت تحت فشار به سر ساده
  • ISO 727: ابعاد سر ساده متعلقات لوله های پی وی سی تحت فشار به سر ساده

 

استانداردهای DIN

  • DIN 4279-7: آزمایش هیدرواستاتیکی لوله های پی وی سی
  • DIN 8061: نیازهای کیفی و آزمایش لوله های پی وی سی
  • DIN 8062: ابعاد لوله های پی وی سی
  • DIN 8063: ابعاد متعلقات و مادگی و نیازهای کیفی و آزمایش
  • DIN 19531: لوله های پی وی سی در داخل ساختمان
  • DIN 19534: قسمت مادگی برای خطوط فاضلاب
  • DIN 19532: لوله های پی وی سی برای خطوط آبرسانی
  • DIN 16970: مشخصات چسب پی وی سی

 

استانداردهای AWWA

  • AWWA C900: لوله های پی وی سی آب به قطر ۴  تا ۱۲ اینچ
  • AWWA C905: لوله های پی وی سی آب به قطر ۱۴  ت ۳۶ اینچ
  • AWWA M23: طراحی و نصب لوله های پی وی سی

 

استانداردهای ASTM

  • ASTM D-3915: مشخصات و ترکیبات لوله و متعلقات پی وی سی
  • ASTM F-679: مشخصات لوله های پی وی سی قطر زیاد
  • ASTM F-789: مشخصات لوله های پی وی سی برای لوله های فاضلابی وزنی تیپ PS-46
  • ASTM D-2466: متعلقات لوله های پی وی سی
  • ASTM D-1785: مشخصات لوله ها و متعلقات پی وی سی
  • ASTM D-2241: مشخصات لوله ها و متعلقات پی وی سی
  • ASTM D-2740: مشخصات لوله ها و متعلقات پی وی سی
  • ASTM D-2729: مشخصات لوله ها و متعلقات پی وی سی
  • ASTM D-2467: مشخصات کوپلینگ و متعلقات لوله های پی وی سی
  • ASTM D-3036: مشخصات لوله های کاسه دار و متعلقات لوله های پی وی سی
  • ASTM D-2564: مشخصات چسب اتصال لوله های پی وی سی
  • ASTM D-1598: روش تست لوله های پلاستیکی
  • ASTM D-2122: روش استاندارد تعیین ابعاد و لوله و متعلقات ترموپلاستیک
  • ASTM D-1784: مشخصات مصالح لوله های پی وی سی

 

برای آشنایی با تست های مورد اشاره استاندارد ، شرح مختصری از تست ها ارائه شده است :

آزمون ابعاد : در این استاندارد ابعادی ذکر شده است که محصول باید با آن مطابقت داشته باشد. با استفاده از ابزار های کولیس و سیرکومتر می توان ضخامت دیواره ، قطر خارجی وحداکثر میزان دوپهنی را اندازه گیری کرد.

آزمون استحکام ضربه : در این آزمون طبق استاندارد پس از قرار دادن لوله upvc در دمای صفر درجه سانتیگراد، بسته به ابعاد لوله ،وزنه ای از ارتفاع مشخص و با تعداد معلوم به لوله ضربه وارد می کنند که برای قبولی نتیجه تست ،فقط تا 10٪ درصد آزمونه ها مجاز به شکستن می باشند .

مقاومت در برابر فشار داخلی در دمای C ⁰ 1 ±20(تست هیدرواستاتیک) : یکی از سخترین تست های لوله آبرسانی است که در آن لوله در استخر آب قرار گرفته و فشار مشخصی به آن وارد می شود که طی یک ساعت فشار نباید نشتی یا ترکیدگی در لوله مشاهده شود ، تولید چنین لوله ای نیازمند دما ، ترکیب مواد و تنظیمات دستگاهی دقیقی می باشد و یکی از دلایل تولید کم اینگونه لوله ها می باشد .

حداکثر برگشت طولی : پلیمر upvc تمایل دارد به صورت پیچ خورده باشد در زمان تولید این پلیمر مقداری کشیده می شود و سپس سرد می گردد ، با دریافت حرارت در آون لوله u-pvc تولیدی مقداری کوتاه تر می شود اگر در تولید لوله از مواد نرم کننده (جهت جلوگیری از شکستن لوله در تست ضربه- مانند: روغن DOP) استفاده شود ، این برگشت طولی بیش از حد مجاز استاندارد ( 5٪ ) خواهد بود .

چگالی نمونه بر حسب کیلو گرم بر متر مکعب : طبق استاندارد در دمای C ⁰ 1 ± 23 چگالی لوله باید در محدوده :1350kg/m3≤ ρ ≤ 1460kg/m3 قرار بگیرد. با توجه به اینکه چگالی فیلر تقریبا دو برابر مقدار مجاز می باشد باید حتما کمتر از 5% فیلر مصرف نمود و این نیز یکی از دلایلی است که اینگونه لوله ها کمتر تولید می شوند .

دمای نرمی ویکات : لولهupvc تولید ی باید سخت باشد تا در مقابل تغییرات دمایی خاصیت خود را از دست ندهد ، لذا جهت آزمون اینکه گرید ماده pvc در محدوده سخت قرار دارد وهمچنین از ماده نرم کننده استفاده نشده باشد ازاین تست استفاده می شود . دستگاه ویکات حاوی سوزنی است که وزنه ای 5kg بر روی آن قرار دارد . و بر روی ابعاد مشخصی از لوله 3×8cm)) قرار می گیرد و لوله همزمان در مخزن دارای روغن حرارت داده می شود . سوزن دستگاه نباید در کمتر از C ⁰ 80 به اندازه یک میلیمتر داخل جدار لوله شده باشد .

مقاومت در برابر در کلرو متان در دمای C ⁰ 0: فرایند پلیمریزاسیون لوله در صورتی کامل نباشد(اصطلاحا پخت لوله خوب نباشد) لوله به مرور زمان یا در اثر مواد شیمیایی از بین می رود ، لذا برای اندازه گیری اینکه پخت لوله کامل است یا نه، از مایعی به نام دی کلرومتان ((CH2Cl2 استفاده می شود. دی کلرومتان ((CH2Cl2 به علت اینکه دارای کلر می باشد و نیز به صورت مایع است می تواند داخل لایه های پلیمر شده و اگر پلیمریزاسیون کامل نباشد لایه سطحی پودر های upvc پلیمر نشده را تخریب کند و باعث تخریب سطحی وعمقی لوله شود ، لذا فرایند پخت وترکیبات و نحوه کار دستگاه پخت لوله (Extruder) در این تست بسیار مهم است .