آزمایش تعیین درصد دوده

برای انجام  آزمایش تعیین درصد دوده به وسایل زیر نیاز است:

  • کوره الکتریکی
  • لوله شیشه ای به همراه درپوشهای لاستیکی برای قرار گرفتن در کوره
  • فلومتر برای اندازه گیری دبی گاز
  • کپسول نیتروژن به همراه لوله حاوی پیروگالول جهت جذب اکسیژن موجود در نیتروژن و لوله U شکل حاوی یک ماده جاذب رطوبت مانند کلرید کلسیم
  • دسیکاتور
  • ترازوی با دقت ۰.۰۰۰۱ گرم
  • قایقک چینی با ابعاد تقریبی cm 3/1 ×cm 9/1 × cm 8

روش آزمایش

مطابق شکل 5 – 1 دستگاه را برای انجام ازمایش سوار کنید مجموعه دستگاه باید زیر هود قرار داشته باشد لوله شیشه ای که پس از کپسول نیتروژن قرار دارد را با محلول پیروگالول تا یک سوم حجم آن پر کنید محلول پیروگالول باید از ۵ گرم پیروگالول و ۵۰ گرم هیدروکسید پتاسیم ( KOH ) در ۱۰۰ میلی لیتر آب ساخته شده باشد . لولهU شکل نیز باید حاوی ماده ای جاذب رطوبت مانند کلرید کلسیم بدون آب باشد .
a.یک قایقک تمیز را تا حد سرخ کردن روی شعله گرم کنید سپس به مدت حداقل ۳۰دقیقه آنرا در یک دسیکاتور حاوی ماده جاذب رطوبت تازه قرار دهید تا سرد شود .
b.قایقک را از دسیکاتور خارج کرده و با دقت ۰.۰۰۰۱ گرم وزن کنید . بلافاصله ۰.۱ ± ۱ گرم پلی اتیلن را در قایقک ریخته و آنرا مجددا با دقت ۰.۰۰۰۱ گرم وزن کنید .
c.کوره را روشن کنید تا به دمای ثابت ۶۰۰ برسد . دبی نیتروژن را روی ۳ ± ۷۰.۱ لیتر بر دقیقه تنظیم کنید . انتهای لوله شیشه ای را باز کرده و قایقک را درون آن قرار دهید . قایقک باید درمرکز کوره قرار گیرد .

ترموکوپل را طوری تنظیم کنید که با قایقک تماس پیدا کند. بلافاصله کوره را بسته به مدت حداقل ۱۵ دقیقه صبر کنید .

توجه :

حتما لازم نیست که دمای کوره  ۶۰۰ درجه سانتیگراد باشد و میتوان هر دمائی بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ را انتخاب کرد ولی هر چه دمای پائین تری انتخاب شود مدت زمان حرارت دهی را باید بیشتر در نظر گرفت . مثلا : برای دمای ۵۰۰ درجه ۳۰ دقیقه زمان لازم است حتی ممکن است حالت مطلوب بدین صورت باشدکه نمونه در دمای ۳۰۰ درجه یا کمتر در کوره قرار گیرد سپس کوره طوری برنامه ریزی شود که دما را ظرف ۱۰ دقیقه به ۵۰۰ درجه رسانده و در نهایت به مدت ۱۵ دقیقه نمونه در دمای ۵۰۰ درجه قرار داشته باشد .

d) کوره یا لوله شیشه ای را طوری حرکت دهید که قایقک در منطقه حرارتی کوره قرار نداسته باشد و ۵ دقیقه صبرکنید تا خنک شود. سپس قایقک را از لوله خارج کرده و در دسیکاتور به مدت حداقل ۳۰ دقیقه قرار دهید تا خنک شود . دقت کنید که قایقک هیچ گونه الودگی پیدا نکند . سپس آنرا سریعا با دقت ۰.۰۰۰۱ گرم وزن کنید.

محاسبات

مقدار دوده را از رابطه زیر محاسبه کنید :

% مقدار دوده = ( Wg / Wr ) × 100

% غلظت دوده بر حسبcm3 / g = Ws / ( Wr / ds )

Wr : وزن نمونه پس از قرار گرفتن در کوره ( g )

Ws : وزن اولیه نمونه ( g )

ds : دانسیته نمونه لوله پلی اتیلن

گزارش

گزارش باید شامل موارد زیر باشد :
a.مشخصات نمونه
b.مقادیر محاسبه شده در قسمت محاسبات به طور جداگانه
c.متوسط اعداد گزارش شده در قسمت ( b )

تکرار پذیری

دقت انجام این آزمایش در یک آزمایشگاه باید 156/0 ± درصد برای موقعی که درصد دوده بین ۲.۵ تا ۳ درصد است باشد.

معیار ارزیابی درصد دوده

از آنجائیکه لوله های پلی اتیلن جانبی بر روی خاک قرار میگیرند و تحت تاثیر مستقیم نور خورشید هستند دوده به عنوان یک پایدار کننده نوری در آنها بکار رفته و نقش بسزائی را در طول عمر آنها ایفا میکند به همین جهت میزان دوده در این لوله ها باید بین ۲.۵ تا ۳ درصد باشد